Obszary niewiedzy. Lewicowa krytyka literacka

logo

Seminarium 2016/2017 - "Kapitał" Karola Marksa. Księga II: znaczenie i perspektywy

KAPITAŁ KAROLA MARKSA. KSIĘGA II: ZNACZENIE I PERSPEKTYWY

Zgłoszenia udziału na adres: praktyka.teoretyczna@gmail.com

Szczegóły dotyczącze zgłoszeń

W trakcie tegorocznego cyklu seminariów „Praktyki Teoretycznej” zajmiemy się II księgą Kapitału Karola Marksa. Podejmiemy namysł nad zaprezentowanym tam ujęciem procesu cyrkulacji kapitału i możliwościami wykorzystania Marksowskich analiz zarówno do zrozumienia mechanizmów funkcjonowania kapitalizmu w jego historycznej zmienności (ze szczególnym uwzględnieniem jego aktualnej postaci), jak również do politycznej interwencji skutecznie przerywającej ten obieg. Punkt wyjścia stanowić tu będzie wykładnia akumulacji kapitału z księgi I. W głównej części seminarium, zajmiemy się natomiast uważną analizą księgi II, przyglądając się obiegom kapitału również w ich wymiarze przestrzennym i czasowym, starając się wskazywać na możliwe punkty zerwania i nieciągłości, na których koncentrować się może skuteczna walka klasowa. Bazując na powyższej analizie, podejmiemy próbę krytyki i rozwinięcia myśli Marksa z II tomu, posiłkując się pracami jego bezpośrednich spadkobierczyń teoretycznych (takich jak Róża Luksemburg), jak i późniejszymi analizami (od ekonomii efektywnego popytu Michała Kaleckiego, przez teorie obiegu pieniężnego, po analizy odwołujące się do koncepcji kapitalizmu kognitywnego czy bioprodukcji). W centrum całego naszego cyklu znajdować się będzie problematyka mechanizmu ciągłej akumulacji kapitału (reprodukcji rozszerzonej), warunków możliwości jego zakłócania, a także typowa dla tego procesu funkcja pieniądza. Spojrzymy zatem na sfery kapitalistycznej produkcji, dystrybucji i wymiany, uwzględniając wspólnie kluczowe role odgrywane przez zorganizowaną klasę robotniczą, instytucję państwa oraz sektor finansowy.

25-26 listopada 2016, Poznań

25 listopada – spotkanie publiczne – David Harvey, Przewodnik po Kapitale Karola Marksa

26 listopada – Kapitał Księga I

Lektury:

  • K. Marks, Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej. Tom 1, Książka i Wiedza, Warszawa 1968 (1-3 rozdział).

Referaty:

  • Krystian Szadkowski, Metoda Marksa.
  • Maciej Szlinder, Ujęcie akumulacji kapitału w księdze I.
  • Mikołaj Ratajczak, Znaczenie Rezultatów bezpośredniego procesu produkcji.

13-14 stycznia 2017, Warszawa

14 stycznia– Księga II – Dział pierwszy

Lektury:

  • K. Marks, Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej. Tom 2, Książka i Wiedza, Warszawa 1977 (rozdziały 1-6).

Referaty:

  • Krystian Szadkowski, Polityczne czytanie schematów obiegu kapitału
  • Piotr Juskowiak, Logistyka i transport

24-25 lutego 2017, Poznań

25 lutego - Księga II – Dział drugi

Lektury:

  • K. Marks, Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej. Tom 2, Książka i Wiedza, Warszawa 1977 (rozdziały 7-9; 12-17).

Referaty:

  • Tomek Płomiński, Eliasz Robakiewicz, Teorie kapitału trwałego i obrotowego: Smith, fizjokraci, Ricardo
  • Joanna Bednarek, Czas produkcji a czas pracy w kontekście pracy biopolitycznej.

21-22 kwietnia 2017, Warszawa

21 kwietnia – [SPOTKANIE PUBLICZNE]

22 kwietnia- Księga II – Dział trzeci

Lektury:

  • K. Marks, Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej. Tom 2, Książka i Wiedza, Warszawa 1977 (rozdziały 18-21).
  • M. Kalecki, Marksowskie równania reprodukcji a współczesna ekonomia, w: Tegoż, Dzieła Tom 2. Kapitalizm: Dynamika gospodarcza, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1980 (s. 493-500).

Referaty:

  • Maciej Szlinder, Równania reprodukcji w teorii Kaleckiego.
  • Piotr Juskowiak, Przestrzenie kapitału.

26-27 maja 2017, Poznań

26 maja – [SPOTKANIE PUBLICZNE]

27 maja – Akumulacja kapitału Róży Luksemburg

Lektury:

  • R. Luksemburg, Akumulacja kapitału. Przyczynek do ekonomicznego wyjaśnienia imperializmu, Książka i Prasa, Warszawa 2011 (dział pierwszy, rozdziały 4-9 [s. 121-227]; dział trzeci [s. 407-571]).
  • T. Kowalik, Akumulacja kapitału Róży Luksemburg, w: Tamże.

Referaty:

  • Gabriel Klimont, Antykrytyka Róży Luksemburg.
  • Eliasz Robakiewicz, Róża Luksemburg. Teoria akumulacji i imperializmu Tadeusza Kowalika.
  • Marcin Czachor, Czy i jak możliwa jest akumulacja kapitału? Spory wśród ekonomistów burżuazyjnych.

30 czerwca - 1 lipca 2017, Warszawa

30 czerwca – [SPOTKANIE PUBLICZNE]

1 lipca - Konteksty

Lektury:

  • R. Bellofiore, M. Passarella, Finanse i problem realizacji u Róży Luksemburg: interpretacja „cyrkulatywistyczna”, „Praktyka Teoretyczna” 2012, nr 6.
  • M. Kalecki, Zagadnienie realizacji u Tugana-Baranowskiego i Róży Luksemburg, w: Tegoż, Dzieła Tom 2. Kapitalizm: Dynamika gospodarcza, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1980 (s. 484-492).
  • P. Zarembka, Late Marx and Luxemburg: opening a development within political economy, w: R. Bellofiore (red.), Rosa Luxemburg and the Critique of Political Economy, Routledge, London-New York 2009, s. 64-80.

Referaty:

  • Maciej Szlinder, Cyrkulatywiści od Grazianiego do Bellofiore.
  • Mikołaj Ratajczak, Teoria Róży Luksemburg a kapitał finansowy (Toporowski, Minsky).
  • Agnieszka Kowalczyk, Przemiany bioprodukcji a II księga Kapitału.
  • Kamil Piskała, Reprodukcja kapitału a teorie imperializmu. Lenin a Luksemburg.
Koordynator seminarium: Maciej Szlinder