Zapraszamy na kolejny cykl spotkań promujących książkę jednego z naszych redaktorów, Wiktora Marca. Spotkania odbędą się w Poznaniu, Warszawie i Katowicach. Szczegółowe informacje można znaleźć poniżej.
Książka nosi tytuł
Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne.
O książce:
Rebelia i reakcja to studium plebejskiego doświadczenia politycznego w czasie rewolucji lat 1905–1907. Praca analizuje uczestnictwo robotników w życiu publicznym i ideologiczne obrazy świata u progu „politycznej nowoczesności”. Wtedy to stare podstawy ładu społeczno-politycznego zaczęły kruszeć, nowe grupy ludności domagać się politycznego głosu i ukształtowały się języki polityczne nowoczesnych obozów ideowych. Nowe formy polityki spotkały się z silną, konserwatywną reakcją, która na długi czas ukształtowała polską sferę publiczną. Książka opisuje również nacjonalistyczną odpowiedź na rewolucję oraz zmianę politycznego myślenia Narodowej Demokracji przed, po i w trakcie tych wydarzeń. Przedstawiony materiał jest także przyczynkiem do badania przemian sfery publicznej w Polsce XX wieku i zrozumienia jej teraźniejszego kształtu.
Wstęp dostępny jest na
stronie Praktyki Teoretycznej.
Pełna wersja wstępu dostępna
tutaj.
Informacje wydawców:
Universitas
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Poznań, 8 stycznia
Rewolucja 1905. Miejska rewolta, nowoczesna sfera publiczna i walka antykolonialna
Spotkanie wokół książki Wiktora Marca
Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne.
Poznań, 8 stycznia, godz. 18
Księgarnia Zemsta,
ul. Fredry 5/3a, Poznań.
W debacie udział wezmą Tomasz Falkowski, Wiktor Marzec, Przemysław Pluciński i Małgorzata Praczyk.
Prowadzenie spotkania: Piotr Juskowiak
Rewolucja lat 1905-1907 to pod wieloma względami przełomowe wydarzenie w nieciągłej i pełnej sprzeczności historii rodzimej demokratyzacji. Wyznaczając kontury nowoczesnej sfery publicznej w Polsce, niejako w punkcie wyjścia zakorzenia je w doświadczeniu plebejskim. Dostarcza w ten sposób wzorca, często niedościgłego, dla wszystkich kolejnych prób politycznego upodmiotowienia klas ludowych, jawiąc się równocześnie jako jedno z najdonioślejszych ćwiczeń z antykapitalistycznego i antyimperialistycznego oporu w tej części Europy. Ważne dziedzictwo omawianego wydarzenia sprowadza się w tym kontekście do rozbudowanego repertuaru kontestacji, form samorządnej organizacji czy przejmowania prywatno-publicznych instytucji, stanowiących potencjalny punkt odniesienia dla współczesnych eksperymentów z poszerzaniem sfery publicznej. Rewolucja lat 1905-1907 stanowi również szczególny moment w historii najbardziej robotniczego z polskich miast, czyli Łodzi, potwierdzając znaczenie miejskiego protestu i produkcji alternatywnych przestrzeni dla ustanawiania proletariackiej sfery publicznej. Jako jeden z pierwszych aktów odzyskiwania miasta przez jego mieszkańców stawia nas przed wyzwaniem równie demokratycznego myślenia o współczesnych obszarach zurbanizowanych. W trakcie poznańskiej dyskusji spróbujemy zmierzyć się z tego rodzaju problemami, traktując historyczną dialektykę rebelii i reakcji jako swoistą matrycę dla późniejszych przeobrażeń polskiej sfery publicznej.
Uczestnicy:
Tomasz Falkowski – pracuje w Zakładzie Metodologii Historii i Historii Historiografii IH UAM w Poznaniu. Studiował w Toruniu (UMK), a także Poznaniu (UAM) i Paryżu (Paris I, EHESS). Główne prace: "Myśl i zdarzenie", Universitas, Kraków 2013; "Foucault. Historiozofia zdarzenia", WN UAM, Poznań 2014. Najważniejsze przekłady: Marc Ferro, "Kino i historia", PWN, Warszawa 2011; Maurice Blanchot, "Przestrzeń literacka", PWN, Warszawa 2016. Zainteresowania badawcze: historia historiografii, historia nauki, współczesna humanistyka francuska.
Piotr Juskowiak – adiunkt w Zakładzie Kulturowych Studiów Miejskich w Instytucie Kulturoznawstwa UAM w Poznaniu, redaktor czasopisma naukowego „Praktyka Teoretyczna” (kierujący działem nauki o kulturze), tłumacz. Jego zainteresowania badawcze obejmują: krytyczne studia miejskie (ze szczególnym uwzględnieniem miejskiego marksizmu); filozofię polityki; miejską ekonomię kultury; społeczno-polityczne aspekty sztuki współczesnej; procesy ekonomicznej restrukturyzacji miast postsocjalistycznych. Autor książki Przestrzenie wspólnoty: Filozofia wspólnotowości w perspektywie badań nad miastem postindustrialnym i współredaktor antologii Ekologie (razem z Aleksandrą Jach i Agnieszką Kowalczyk).
Wiktor Marzec (1985) – ukończył studia socjologiczne i filozoficzne na Uniwersytecie Łódzkim. Interesuje się socjologią historyczną, teorią dyskursu, historią robotniczą, historią pojęć i filozofią polityczną. Obecnie kończy rozprawę doktorską na Wydziale Socjologii i Antropologii Społecznej Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Budapeszcie (CEU) poświęconą relacji robotników do polityki w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku. Stypendia naukowe odbywał m.in. na Uniwersytecie Michigan i na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie. Redaktor działu krytyczne nauki społeczne w czasopiśmie Praktyka Teoretyczna. Publikował m.in. w Thesis Eleven, Journal of Historical Sociology oraz Eastern European Politics and Societies.
Przemysław Pluciński (1978) – socjolog. Autor licznych artykułów w czasopismach specjalistycznych oraz opracowaniach zbiorowych, mniej licznych przekładów z zakresu krytycznej teorii społecznej oraz szczypty publicystyki. Absolwent Wydziału Nauk Społecznych UAM oraz Wydziału Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Pracował w Zakładzie Historii Gospodarczej Instytutu Historii UAM, obecnie jest adiunktem w Zakładzie Socjologii Zróżnicowania Społecznego w Instytucie Socjologii UAM. Interesuje się dynamiką ruchów społecznych, szczególnie miejskich, socjologią miasta, teorią socjologiczną, w szczególności teorią krytyczną społeczeństwa i paradygmatem komunikacyjnym oraz tak zwaną kulturą alternatywną. Radykałowie wymyślają mu od liberałów, liberałowie zarzucają socjalizm. Za młodu zaczytywał się w Abramowskim.
Małgorzata Praczyk – dr nauk humanistycznych w zakresie historii. Od 2012 roku adiunktka w Instytucie Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autorka książki Materia pomnika. Studium porównawcze na przykładzie monumentów w Poznaniu i Strasburgu w XIX i XX wieku (Poznań 2015), redaktorka książek: m.in. Poznań w działaniu. Społeczne inicjatywy dawniej i dziś (Poznań 2016) czy Edukacja – migracja. Edukacja międzykulturowa w kontekście kryzysu migracyjnego z perspektywy krajów V4, wraz z Emilią Kledzik (Poznań 2016). Autorka licznych publikacji z zakresu antropologii miasta, studiów nad pamięcią, studiów postkolonialnych oraz historii środowiskowej. Stypendystka na Notre Dame University w Idianie, USA, w ramach American-Polish Garstka Fellowship Program (2009-2010).
Warszawa, 11 stycznia
Rewolucja 1905 roku i patogeneza polskiej polityki. Mobilizacja, reakcja i antysemityzm
Spotkanie wokół książki Wiktora Marca Rebelia i reakcja.
Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne
Warszawa, 11 stycznia
Księgarnia MDM, ul. Koszykowa 34/50
W spotkaniu udział wezmą Eliza Kącka, Tomasz Kizwalter, Grzegorz Krzywiec i Wiktor Marzec
Prowadzenie: Bartłomiej Błesznowski
Rewolucja 1905-1907 była jedną z nielicznych w polskiej historii prób masowej i oddolnej demokratyzacji. Była też momentem fundującym masową politykę i wyznaczającym kontury nowoczesnej sfery publicznej. Ludzie niemający wcześniej politycznego głosu we własnej sprawie wyszli na ulice by upomnieć się o miejsce we wspólnocie. Adresatem był nie tylko carski aparat państwowy, ale i kapitalistyczny reżim produkcji, uosobiony we właścicielach fabryk i warsztatów czy posiadaczach ziemskich. Było też tym adresatem „społeczeństwo polskie” i dzierżąca wedle własnego przekonania i roszczenia „rząd dusz” inteligencja. Z tej konfrontacji zwycięsko wyszedł obóz narodowy, coraz bardziej wrogi politycznemu upodmiotowieniu robotników. Zbiorowe emocje przekierowane zostały z walki o postulaty godnościowe i ekonomiczne w stronę scalania mglistej jedności narodowej, kosztem rosnącej nienawiści wobec różnego rodzaju obcych, przede wszystkim ludności żydowskiej. Jak przebiegał proces rewolucyjny i jak zmieniały się tożsamości polityczne mobilizowanych masowo ludzi? Czy polska nowoczesność jest nieodwracalnie naznaczona nacjonalistycznym elementem?
Uczestnicy:
Eliza Kącka – ur. 1982. Absolwentka polonistyki i międzyuczelnianych studiów humanistycznych. Współredaktorka antologii poezji najnowszej Poeci i poetki przekraczają granice (FA-art, 2011). Opublikowała książkę Stanisław Brzozowski wobec Cypriana Norwida (Warszawa 2012). Stypendystka MNiSW, finalistka Nagród Naukowych „Polityki”. Doktor nauk humanistycznych (Nagroda Główna w Konkursie im. Inki Brodzkiej, 2016). Asystentka na Wydziale Polonistyki UW. Członkini Zarządu Głównego TLiAM. Recenzentka i czytelniczka literatury najnowszej.
Tomasz Kizwalter – ur. 1955. W 1978 ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim; doktorat w 1983, habilitacja w 1991, tytuł profesora w 2000. Od 1978 pracuje w Instytucie Historycznym UW – od 2003 jako profesor zwyczajny. Zajmuje się historią idei i zbiorowych wyobrażeń w XIX i XX wieku, w tym zwłaszcza problematyką modernizacji i procesów narodowotwórczych. Wicedyrektor IH UW 1993–1996; kierownik Zakładu Historii XIX wieku IH UW 2003–2013, przewodniczący Rady Naukowej IH UW 2008–2012. Członek Komitetu Nauk Historycznych PAN (od 2015), Rady Naukowej IH PAN (od 2007), Rady Naukowej PSB oraz Komitetu Redakcyjnego „Kwartalnika Historycznego” (2000–2003 zastępca redaktora). Członek Rady Wydawniczej FNP od 2012. Od 2012 należy do Polskiego P. E. N. Clubu. Stypendysta VolkswagenStiftung 1990–1991, 1994–1995 visiting profesor w University of Notre Dame. Ważniejsze publikacje to Kryzys Oświecenia a początki konserwatyzmu polskiego, WUW, Warszawa 1987; „Nowatorstwo i rutyny”. Społeczeństwo Królestwa Polskiego wobec procesów modernizacji (1840-1863), PWN, Warszawa 1991; [współautor] Polska na przestrzeni wieków, red. J. Tazbir, PWN, Warszawa 1995; O nowoczesności narodu. Przypadek polski, Semper, Warszawa 1999 [wyd. niemieckie – 2013]; Historia powszechna. Wiek XIX, Trio, Warszawa 2003 [wyd. 2 – 2007]; W stronę równości, Universitas, Kraków 2014; [red.] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1816-1915, WUW, Warszawa 2016.
Grzegorz Krzywiec – adiunkt, pracownik IH PAN w Warszawie, badacz społecznych dziejów idei XIX i XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem antysemityzmu i ideologii prawicy. Ostatnio: Chauvinism, Polish Style. The Case of Roman Dmowski (Beginnings: 1886–1905), Frankfurt am Main 2016 Wraz z K.Kijkiem redagował numer specjalny „Kwartalnika Historii Żydów” (2/2016) poświęcony Antysemityzmowi na ziemiach polskich”,1905-1939. Przygotowuje do druku pracę pt. Polska bez Żydów. Studia z dziejów idei i wyobrażeń antysemickich na ziemiach polskich początku XX wieku.
Wiktor Marzec (1985) – ukończył studia socjologiczne i filozoficzne na Uniwersytecie Łódzkim. Interesuje się socjologią historyczną, teorią dyskursu, historią robotniczą, historią pojęć i filozofią polityczną. Obecnie kończy rozprawę doktorską na Wydziale Socjologii i Antropologii Społecznej Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Budapeszcie (CEU) poświęconą relacji robotników do polityki w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku. Stypendia naukowe odbywał m.in. na Uniwersytecie Michigan i na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie. Redaktor działu krytyczne nauki społeczne w czasopiśmie Praktyka Teoretyczna. Publikował m.in. w Thesis Eleven, Journal of Historical Sociology oraz Eastern European Politics and Societies.
Katowice, 13 stycznia
Plebejskie doświadczenie polityczne w Polsce – Królestwo Polskie i Śląsk
Spotkanie wokół książki Wiktora Marca Rebelia i reakcja.
Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne
Katowice, 13 stycznia, godz. 17
Sala Rady Wydziału Nauk Społecznych UŚ, Katowice, ul. Bankowa 11
W spotkaniu udział wezmą Borys Cymbrowski, Wiktor Marzec, Magdalena Ozimek, Dariusz Zalega
Prowadzenie: Łukasz Moll
Rewolucja 1905-1907 była jedną z nielicznych w polskiej historii prób masowej i oddolnej demokratyzacji. Była też momentem fundującym masową politykę i wyznaczającym kontury nowoczesnej sfery publicznej. Ludzie niemający wcześniej politycznego głosu we własnej sprawie wyszli na ulice by upomnieć się o miejsce we wspólnocie. Porozmawiamy o tym, jaki wpływ rewolucja 1905 w Królestwie Polskim miała na formowanie się nowoczesnej polityki: instytucji, ideologii, partii, sfery publicznej. Na ile miała swoje długofalowe konsekwencje, które są wciąż widoczne we we współczesnej polskiej polityce? Czy plebejskie doświadczenie polityczne, które autor odnajduje w sercu wydarzeń lat 1905-1907, powtarzało się w historii Polski i czy można je powtórzyć w niedalekiej przyszłości? Jak ludowa rebelia może zabezpieczać się przed elitarną reakcją? Zastanowimy się także czy plebejskie doświadczenie polityczne zawsze musi mieć charakter lewicowy, a reakcja – prawicowy. Zapytamy, na ile wydarzenia w Królestwie Polskim wpłynęły także na kształt nowoczesnej polityki w zaborze pruskim i austriackim. Postaramy się także zastanowić na tym czy Górny Śląsk ma własne plebejskie doświadczenia polityczne.
Uczestnicy:
Borys Cymbrowski – adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Opolskiego. Zajmuje się socjologią historyczną, antropologią kulturową i socjologią jakościową. Ostatnio opublikował m.in. artykuł „Walka klas w społeczeństwie dworskim” („Kultura i Społeczeństwo” nr 1, 2015) oraz współredagował tom monograficzny (razem z Krzysztofem Frysztackim) „Socjologia historyczna. Wokół wyzwań teoretycznych i praktyki badawczej” (2015). Obecnie zajmuje się badaniami z pogranicza socjologii historycznej i socjologii literatury.
Wiktor Marzec – ukończył studia socjologiczne i filozoficzne na Uniwersytecie Łódzkim. Interesuje się socjologią historyczną, teorią dyskursu, historią robotniczą, historią pojęć i filozofią polityczną. Obecnie kończy rozprawę doktorską na Wydziale Socjologii i Antropologii Społecznej Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Budapeszcie (CEU) poświęconą relacji robotników do polityki w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku. Stypendia naukowe odbywał m.in. na Uniwersytecie Michigan i na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie. Redaktor działu krytyczne nauki społeczne w czasopiśmie Praktyka Teoretyczna. Publikował m.in. w Thesis Eleven, Journal of Historical Sociology oraz Eastern European Politics and Societies.
Łukasz Moll - doktorant Uniwersytetu Śląskiego, redaktor afiliowany czasopisma naukowego "Praktyka Teoretyczna", aktywista Partii Razem
Magdalena Ozimek – politolożka, doktorantka w Instytucie Politologii Uniwersytetu Opolskiego. Zainteresowania naukowo-badawcze koncentrują się wokół zagadnienia polityczności, ideologiczności, dyskursu w ramach współczesnej teorii polityki i metodologii nauk politycznych oraz spuścizny myśli marksistowskiej w tym kontekście. Przygotowuje rozprawę doktorską pt. Spór o polityczność jako dyskurs naukowy i ideologiczny.
Dariusz Zalega - dziennikarz, współpracownik "Le Monde Diplomatique-edycja polska", koordynator projektu "Zbuntowany Śląsk".