Praktyka Teoretyczna nr 4(14)/2014
Polityki popkultury
Redaktorzy numeru:
Piotr Juskowiak, Tomasz Żaglewski
Piotr Juskowiak, Tomasz Żaglewski, Wstęp
POLITYKI POPKULTURY
Fredric Jameson, Realizm i utopia w The Wire
Przemysław Pluciński, Freedom now! Radykalny jazz i ruchy społeczne, więcejukryj
Abstrakt: Muzyka, co oczywiste, nie jest zjawiskiem wyłącznie estetycznym. Osadzona jest w sieci relacji społecznych, jednakowoż jej społeczne uwikłanie nie jest jednoznaczne, szczególnie od drugiej połowy dwudziestego wieku. Z jednej strony stanowi ona współcześnie jeden z głównych elementów kapitalizmu kulturowego, jest zatem częścią systemu dominacji. Z drugiej jednak, muzyka prowokuje i współwytwarza lub ewentualnie wzmacnia i koegzystuje z licznymi (kontr)dyskursami i projektami społecznymi o antyhegemonicznym charakterze. Z tak nakreślonej perspektywy rozpatruję wzajemne relacje między rewolucyjnym formalnie i społecznie jazzem a ruchami społecznymi, zarówno ruchami konstytuującymi civil rights movement, przede wszystkim jednak radykalnymi, odwołującymi się do idei black power. Interesowały mnie szczególnie kwestie samoorganizacji i praktyk społecznych oraz alternatywy wypracowywane przez radykalizujące środowiska jazzowe w rozmaitych przestrzeniach, na przykład gospodarczej, ale i symbolicznej.
Słowa kluczowe: (free) jazz, społeczny kontekst muzyki, radykalizm, ruczy społeczne, black power
Przemysław Dudziński, Dawid Głownia, Radosław Pisula, Michał Wolski, „Na ducha Lenina!”. Historia sowieckich bohaterów komiksowych w popkulturze amerykańskiej, więcejukryj
Abstrakt: Napięcie między Związkiem Radzieckim a Stanami Zjednoczonymi, definiujące światowy polityczny krajobraz drugiej połowy dwudziestego wieku, miało swoje wyraźne przełożenie na sposoby postrzegania i kreacji sowieckich bohaterów w ramach amerykańskiej kultury. Pierwszym i podstawowym celem naszego artykułu jest prześledzenie i opisanie funkcjonowania konkretnego motywu – figur Rosjan, w szczególności zaś rosyjskich meta-ludzi w przestrzeni amerykańskiej kultury popularnej, przede wszystkim komiksu głównonurtowego. Kwerenda ta ma w miarę możliwości wykazać podstawowy wymiar historyczny tj. okresy wzrostu i spadku popularności, a nawet całkowitego zaniku poszukiwanej figury. Celem drugim jest analiza sposobów konstrukcji komiksowych bohaterów związanych ze Związkiem Radzieckim i postawienie ich w szerszym kontekście historyczno-kulturowym. Te zabiegi umożliwią z kolei zasygnalizowanie zmieniającej się w czasie konstrukcji, na którą składają się wartości, stereotypy i popkulturowe klisze właściwe dla kultury amerykańskiej. Tym samym mamy nadzieję, że artykuł ten stanie się ważnym przyczynkiem do dalszych badań nad omawianymi zagadnieniami.
Słowa kluczowe: komiksy, ZSRR, USA, socjologia światów fikcyjnych, zmina wojna, superbohater
Mateusz Felczak, Polityki pracy i zabawy w popkulturowym przemyśle sieciowych gier komputerowych, więcej
ukryj
Abstrakt: Artykuł dotyczy funkcjonowania w kapitalistycznym obiegu rynkowym sieciowych gier komputerowych segmentu AAA, rozumianych jako produkty podlegające wymianie towarowej. Autor analizuje metody kapitalizacji produktywności graczy, takie jak wykorzystywanie nieodpłatnej pracy fanów, stawiając tezę o dostosowywaniu mechanik gier do paradygmatu pracozabawy. Wymienione i opisane zostają mechanizmy modelowania odbioru i dystrybucji gier na przykładzie działania aplikacji Steam oraz metod eksploatacji walutowego domu aukcyjnego w grze Diablo III. Automatyzacja procesu rozgrywki zostaje uznana za najbardziej efektywny model interakcji, wypierający tradycyjnie rozumianą eksplorację i budowanie relacji z innymi graczami
Słowa kluczowe: sieciowe gry wideo, pracozabawa (playbour), praca cyfrowa, kapitalizm kognitywny
EKONOMIA (POP)KULTURY
Isabell Lorey, Urządzanie i samoprekaryzacja: O normalizacji wytwórców kultury
Gerald Raunig, Przemysły kreatywne jako masowe oszustwoukryj
SEMINARIUM RECENZYJNE - POSTHUMANIZMY I ICH WROGOWIE - WOKÓŁ "PO CZŁOWIEKU" ROSI BRAIDOTTI
Joanna Bednarek, Emancypacyjna obietnica posthumanizmu
Abstrakt: Artykuł przedstawia swoiste studium przypadku: Łodzi jako miasta robotniczego oraz biografii włókniarki pracującej w jednej z łódzkich fabryk włókienniczych w latach 1975–1998. Korzystając również z innych materiałów – opracowań na temat historii społecznej Łodzi oraz badań socjologicznych Hanny Świdy-Ziemby, umieszczam analizowaną biografię w chronologicznym i społecznym kontekście tak, aby zrekonstruować możliwie kompletny obraz Łodzi jako niezniszczonego przez wojnę miasta przemysłowego, w którym (z punktu widzenia ówczesnych władz) mogły być z sukcesem realizowane założenia nowego systemu, co (z perspektywy analitycznej) doskonale ujawniło jego paradoksy.
Słowa kluczowe: biografia, praca, łódzkie włókniarki, realny socjalizm, modernizacja
Mateusz Janik,
Polityka apolityczności – nieme zwierzęta i posthumanizm
Summary: This article aims to present the discursive processes that were used to justify the path chosen to implement the social and economic transformation to capitalism in Poland. Special attention is paid to the role of elites in shaping a public discourse which legitimized the significant pauperization in society and growth of income inequalities as being conditioned on individual defects and the “civilizational incompetence” of those at the bottom of the social structure. These citizens of Poland were presented as a constraint and obstacle to achieving a faster pace of modernization processes. This has influenced the thinking of politicians involved in policy-making at the national level, as well as the attitudes of those involved in the implementation of welfare measures at the local level. Furthermore, it has contributed to the unspoken consensus of all mainstream political parties over the neoliberal reforms in the economy and social policy.
Keywords: Homo sovieticus, elites, Poland, postcommunism, socio-economic transformation, discourse, modernization
Mikołaj Ratajczak,
Posthumanistyka zwierzęcia, które ma język
Katarzyna Szopa,
Od konfrontacji do konwersacji: Irigaray i Braidotti a etyka różnicy płciowej
Summary: This article focuses on the question of the involvement of contemporary artists in the public debate concerning boundary issues relating to migration and the treatment of immigrants. The aim of this essay is to take a closer look at some of their strategies for making the boundary issue more visible and their ability to draw our attention to the situation of excluded minorities, such as “clandestines” and refugees. The object of the study is, in particular, the way in which these artists address the question of the international migration process in the modern “open”, “ostensibly borderless” world, and the socio-political problems it generates. The effect of the border-crossing experience on the life of an immigrant, the image attached to him or her by the “host” society, as well as the artistic reflections on EU institutions and the hospitality of contemporary European societies are also included in the author’s analysis.
Keywords: migration, border studies, visual culture, contemporary art, European Union
Piotr Sadzik,
Nie-ludzka wspólnota równych jako próba poszerzenia granic etyki
Joanna Bednarek,
Zwrot posthumanistyczny a ontologia
VARIA
Jason W. Moore,
Kryzys: ekologiczny czy ekologicznie-światowy
RECENZJE I OMÓWIENIA
Agnieszka Rejniak-Majewska,
„Alternatywna taśma montażowa” czy nieszkodliwy performans? O artystycznym aktywizmie, społecznej skuteczności i porowatym polu sztuki
Udomowiony neoliberalizm i przyziemność transformacji. Z Adrianem Smithem rozmawia Piotr Juskowiak
Jakub Krzeski, W poszukiwaniu wyjścia
Mateusz Janik,
Trzy strategie czytelnicze
ukryj
Abstrakt: Poniższy tekst jest tłumaczeniem fragmentu książki Jonathana Flatley’a Affective Mapping Melancholia and the Politics of Modernism. Zaskakujące twierdzenie, na którym autor opiera swój wywód, dotyczy melancholii i związanej z nią utraty. Okazuje się bowiem, iż nie wszystkie melancholie są przygnębiające. Obrazując szlaki modernizacji, Flatley wskazuje na rolę i znaczenie utraty, która nie tylko miała wpływ, ale często kreśliła twórczą mapę pisarzy oraz wyznaczała tor zachodzących zmian społeczno-kulturowych.
Słowa kluczowe: nowoczesność, modernizm, utrata, industrializacja, modernizacj