Obszary niewiedzy. Lewicowa krytyka literacka
Obszary niewiedzy. Lewicowa krytyka literacka
Zapraszamy do nadsyłania tekstów do kolejnego numeru Praktyki Teoretycznej, tym razem poświęconego podziemnym nurtom nowożytności. Walce toczonej na polu ówczesnej teorii chcielibyśmy przyglądać się z perspektywy pojęcia komunizmu, które będzie nie tyle nazwą dla XX-wiecznych ustrojów politycznych czy millenarystycznego celu w historiozoficznym pochodzie ludzkości, ile przede wszystkim ontycznie rozumianą communio, stanowiącą minimalny warunek możliwości każdego stosunku społecznego. Pytanie o tak rozumiany ontologiczny komunizm postanowiliśmy osadzić w kontekście renesansowej rewolucji, która wstrząsnęła feudalnymi posadami średniowiecznego świata, kreśląc odważne, radykalne i być może nadal aktualne projekty przekształcenia życia społecznego.
W proponowanym przez nas ujęciu z pozoru anachroniczne i abstrakcyjne debaty o jedności ludzkiego intelektu, istnieniu próżni czy stosunku między ciałem a duszą okazują się nieodłącznym elementem brutalnej walki politycznej, która przesądziła o ramach, w jakich ukonstytuowała się nowoczesność. Podobnie jak na przykład Bruno Latour uważamy, że prowadzone we wczesnej nowożytności spory nie pozostawiają wątpliwości co do swojego ontologiczno-politycznego charakteru, a ich hybrydyczność polegająca na łączeniu ze sobą języków nauki, alchemii, filozofii, teologii i polityki, wymaga nowego spojrzenia.
Szczególnie interesować nas będzie renesansowe otwarcie płaszczyzny immanencji, oznaczające nie tylko dojście do głosu radykalnych egalitarnych i demokratycznych idei, lecz również wpisanie stawianych dotychczas problemów teoretycznych w kontekst działania na rzecz nowych form istnienia, wymykających się wszechmocnej władzy transcendencji. Innymi słowy chcemy zwrócić szczególną uwagę na – dokonujące się między XIV a XVII wiekiem – przesunięcie punktu ciężkości z filozofii istoty na filozofię badającą relacje i funkcje. Zmiana ta spowoduje, że pytanie o istotę człowieka ustąpi miejsca dociekaniom dotyczącym tego, do czego jest on zdolny, a co ważniejsze – kim lub czym może się stać.
Z tego samego powodu interesować nas będzie transformacja, jakiej uległa średniowieczna maszyna antropologiczna produkująca podziały na to, co ludzkie i nie-ludzkie w oparciu o porządek teologiczny. Przyjrzymy się też radykalnym próbom zatrzymania jej trybów i temu, jak ukonstytuowała się ona w nowoczesnych warunkach społeczno-ekonomicznych.
Chcemy również zwrócić uwagę na to, jak dyskurs teoretyczny przekształca się w jedno z wielu pól walki, której stawką jest przekształcenie świata skrępowanego siecią klasowych sprzeczności. Nowożytni uczynili z dyskursu naukowego maszynę wojenną, która odegrała kluczową rolę w dokonującej się wówczas rewolucji. Jednak to nie tyle jej tryby, ile przerażenie, jakie wywołała wśród współczesnych oraz radykalne zmiany, które spowodowała, stanowić będą dla nas punkt odniesienia. Chcemy zatem prześledzić sposób, w jaki kształtował się związek pomiędzy renesansowym modelem poznania a demokratyczną oraz kontr-demokratyczną praktyką polityczną.
Przykładowe zagadnienia:
– islamskie oświecenie i nowożytny materializm
– lewica arystotelesowska i awerroizm polityczny
– nowożytne walki klasowe
– nowożytne komuny
– nowożytność i dobra wspólne
– renesans i posthumanizm
– maszyny antropologiczne nowożytności
– antypapizm i koncyliaryzm
– ontologie polityczne w nowożytności
– herezje i ruchy millenarystyczne
– radykalne oświecenie
– alchemia i polityka
– teologia i polityka
– nowożytne koncepcje własności
– absolutyzm poznawczy i sceptycyzm jako formy dyskursu politycznego
– porządek historii i sekularyzacja czasu
– wczesnonowożytny materializm
Ważne daty:
Nadsyłanie propozycji tematów oraz abstraktów tekstów – do 10 lutego 2015 roku.
Nadsyłanie tekstów (po uprzedniej akceptacji abstraktu i tematu) wraz z abstraktami i słowami kluczowymi w języku polskim i angielskim – do 1 czerwca 2015 roku.
Planowana data wydania numeru – około 10 grudnia 2015 roku.
